Pompy ciepła to urządzenia grzewcze odznaczające się szczególną charakterystyką. Same z siebie nie wytwarzają ciepła, ale umożliwiają wykorzystanie energii cieplnej pochodzącej z otoczenia (ziemia, woda, powietrze) i przekształcenia jej w formę, którą można zastosować w obiekcie budowlanym. Są częścią większego systemu, a nie tylko odpowiednikiem kotła, składającego się z trzech podstawowych elementów.

a) źródło górne – instalacja grzewcza w pomieszczeniach. Zawiera się w tym ogrzewanie ścienne, podłogowe i sufitowe, czyli płaszczyznowe. Zdecydowanie rzadziej występują w formie tradycyjnych grzejników. W niektórych systemach pompa zasila ogrzewanie powietrze lub tzw. klimakonwektory.

b) źródło dolne – otoczenie, z którego ciepło zostanie pobrane, czyli: woda, ziemia lub powietrze.

c) pompa– pobiera ciepło z otoczenia i przetwarza je na użyteczną postać podnosząc temperaturę czynnika grzewczego do odpowiedniego poziomu.

Parametry źródła górnego i dolnego wpływają na jakość pracy pompy, będącej centrum całego systemu. Z tego powodu wybór pompy ma większe znaczenie niż wybór kotła. O podziale pomp ciepła decyduje źródło dolne z jakiego czerpią. Nie każda pompa nadaje się na każdą działkę, dlatego jest to kluczowe kryterium przy doborze pompy ciepła.